Việt Nam cần tạo dựng sân chơi bình đẳng

Ngày 2-3, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) đã công bố Sách trắng 2016 về các vấn đề thương mại, đầu tư tại Việt Nam, đồng thời đưa ra những nhận định, kiến nghị.

Mất nhiều thời gian cho thủ tục hành chính

Thừa nhận sự phát triển và sức hấp dẫn của Việt Nam đối với các nhà đầu tư nước ngoài, Sách trắng 2016 nêu dẫn chứng: Năm 2014, Việt Nam thu hút 21,92 tỉ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký mới từ 1.843 dự án và 16,5 tỉ USD vốn đăng ký thêm, tăng 14% so với năm trước. Tuy nhiên, bà Nicola Connolly, Chủ tịch EuroCham, khuyến cáo: “Vẫn còn nhiều vấn đề cần được quan tâm nhằm duy trì các thành quả đã đạt được cũng như đưa ra những nhận định sâu sắc hơn về thị trường đầu tư và thương mại ở Việt Nam”.

Thủ tục thuế bị doanh nghiệp châu Âu phàn nàn là mất nhiều thời gian Ảnh: TẤN THẠNH

Theo Sách trắng 2016, các quy định hướng dẫn cho nhiều văn bản luật mới vẫn chưa được ban hành và quá trình xử lý hồ sơ cho nhà đầu tư còn bị trì hoãn. Do đó, doanh nghiệp Liên minh châu Âu (EU) mong đợi sự cải thiện về thời gian trong xử lý hồ sơ.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn gặp khó khăn đáng kể khi làm việc với hệ thống hành chính của Việt Nam. Việc khai báo thuế, thủ tục thông quan, thủ tục đăng ký kinh doanh… thường bị trì hoãn; kết quả xử lý hồ sơ thường không thể lường trước. Vì thế, doanh nghiệp thường phải tiêu tốn nhiều nguồn lực cho các thủ tục hành chính mà lẽ ra có thể dùng để mở rộng hoạt động kinh doanh.

Cần cải thiện hơn nữa môi trường kinh doanh

Về việc giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế, dược phẩm an toàn, năng lượng điện, theo EuroCham, Việt Nam cần tạo dựng sân chơi bình đẳng trong đấu thầu công thông qua sự tham gia trực tiếp của doanh nghiệp nước ngoài thay vì chỉ dựa vào đối tác trong nước. Sân chơi bình đẳng sẽ giúp cơ quan mua sắm có thêm sự lựa chọn về giá cả và chất lượng, góp phần nâng cao hiệu quả công tác mua sắm bằng ngân sách nhà nước và các quỹ bảo hiểm y tế.

Bên cạnh đó, nhà nước cần giải quyết thành công những vấn đề như an toàn thực phẩm, xuất khẩu sản phẩm gia công cao cấp, thương mại hóa phụ phẩm, sử dụng đúng đắn thuốc trừ sâu, kháng sinh và phân bón…

EuroCham kiến nghị Chính phủ bảo vệ có hiệu quả hơn nữa quyền sở hữu trí tuệ nhằm phát triển các ngành công nghệ cao, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, gia tăng thu hút đầu tư nước ngoài, chấm dứt tình trạng hàng giả.

Ông Bruno Angelet - Đại sứ, Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam - cho rằng Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và EU (EVFTA) sẽ kích hoạt một làn sóng đầu tư chất lượng cao hơn của EU vào Việt Nam, thúc đẩy hội nhập sâu cũng như tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế nước ta.

“Để tạo ra giá trị gia tăng, Việt Nam phải có nguồn nhân lực thông qua đào tạo nghề, tăng năng suất lao động và cải thiện việc phân bổ vốn theo hướng minh bạch hơn. Nói cách khác, các hiệp định thương mại tự do (FTA) sẽ hỗ trợ cải cách và trở nên có hiệu quả hơn đối với người Việt Nam. Tuy nhiên, FTA sẽ không kích hoạt cải cách mà phụ thuộc hoàn toàn vào Chính phủ Việt Nam trong việc nắm lấy cơ hội và thực thi sứ mệnh lịch sử cho quốc gia” - ông Bruno Angelet phân tích.